Những chiến binh thầm lặng
Ai biết được rằng loài ong mật khiêm tốn có thể nắm giữ chìa khóa phát hiện sớm bệnh ung thư? Nghiên cứu mới tiết lộ rằng loài côn trùng vo ve này có khả năng phi thường trong việc phát hiện những mùi hương tinh tế liên quan đến ung thư phổi, ngay cả trong hơi thở của con người. Các nhà khoa học đã khai thác khả năng khứu giác vượt trội của loài ong, mở ra những khả năng thú vị cho các công cụ chẩn đoán sáng tạo.
Cách ong “ngửi” ung thư
Bằng cách cấy ghép cẩn thận các điện cực vào não của ong mật còn sống, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các mùi khác nhau sẽ kích hoạt các kiểu hoạt động não khác nhau, giống như dấu vân tay thần kinh cho mùi hương. Những mẫu độc đáo này cho phép các nhà khoa học phân biệt hơi thở của người khỏe mạnh và người bị ung thư phổi với độ chính xác vượt trội.
Debajit Saha, kỹ sư thần kinh tại Đại học bang Michigan, cho biết: “Điều này rất rõ ràng – giống như ngày và đêm – liệu [con ong] có phản ứng với hóa chất hay không”. Nghiên cứu đột phá này, được công bố trên Biosensors and Bioelectronics, cho thấy rằng một ngày nào đó ong mật có thể được sử dụng làm cảm biến sống trong các phòng khám ung thư, có khả năng cách mạng hóa việc phát hiện bệnh sớm.
Khả năng cảm nhận vượt trội
Mặc dù mũi điện tử và các thiết bị cảm nhận mùi cơ học khác đã tồn tại nhưng chúng vẫn mờ nhạt so với độ nhạy và độ chính xác của hệ thống khứu giác của ong. Theo Saha, “Sinh học có khả năng phân biệt giữa các hỗn hợp rất giống nhau, điều mà không cảm biến kỹ thuật nào khác có thể làm được.”
Mật mã bí mật của thế giới côn trùng
Khứu giác rất quan trọng trong giao tiếp ở nhiều loài côn trùng, hoạt động như một ngôn ngữ để truyền đạt thông tin về nguồn thức ăn, các mối đe dọa tiềm ẩn và thậm chí cả cơ hội giao phối. Không có gì ngạc nhiên khi các loài côn trùng như ong mật đã phát triển khả năng khứu giác tinh vi đến vậy.
Lịch sử phát hiện bệnh động vật
Ý tưởng sử dụng động vật để phát hiện bệnh không phải là mới. Từ năm 1989, đã có báo cáo về việc chó đánh hơi được khối u ác tính ở chủ nhân của chúng. Gần đây hơn, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chó có thể phát hiện các trường hợp nhiễm COVID-19 bằng cách ngửi mồ hôi của con người. Tương tự, kiến đã được huấn luyện để xác định mùi của tế bào ung thư trong đĩa thí nghiệm.
Bằng cách theo dõi trực tiếp hoạt động thần kinh của ong mật, các nhà khoa học có thể bỏ qua nhu cầu huấn luyện hành vi. Điều này cho phép họ nhanh chóng xác định các mẫu mùi cụ thể liên quan đến bệnh tật, khiến ong trở thành một công cụ mạnh mẽ để chẩn đoán sớm.
Phát hiện dấu vết mùi hương khác
Công việc của nhóm nghiên cứu đã mở rộng ra ngoài lĩnh vực ung thư phổi, tiết lộ rằng loài ong cũng có thể phát hiện mùi thơm thoang thoảng của các hóa chất vĩnh viễn (PFAS) trong môi trường, một nhiệm vụ cực kỳ khó khăn đối với các cảm biến thông thường. Phát hiện này nêu bật tính linh hoạt và tiềm năng ứng dụng của ong mật làm cảm biến sinh học.
Tương lai chẩn đoán dựa trên ong
Các nhà nghiên cứu lạc quan về tiềm năng sử dụng ong mật để phát hiện ung thư trong thế giới thực. Trong khi những thách thức hiện tại bao gồm tuổi thọ hạn chế của não ong trong quá trình thiết lập thử nghiệm, công nghệ này đang phát triển nhanh chóng. Với nghiên cứu và cải tiến sâu hơn, phương pháp đổi mới này có thể dẫn đến việc sàng lọc ung thư nhanh hơn, chính xác hơn và có khả năng chi phí hợp lý hơn.
Tương lai đáng chú ý
Triển vọng sử dụng ong mật làm máy phát hiện ung thư là minh chứng cho sức mạnh tài tình của thiên nhiên. Nghiên cứu đổi mới này mở ra một biên giới mới trong chẩn đoán y tế, mang lại hy vọng phát hiện sớm hơn và có khả năng can thiệp cứu sống. Khi các nhà khoa học tiếp tục khám phá tiềm năng của cảm biến sinh học dựa trên ong, chúng ta có thể đang chứng kiến buổi bình minh của một kỷ nguyên mới trong việc phát hiện và điều trị ung thư.
Theo dõi CapNhat247 ngay hôm nay để không bỏ lỡ bất kỳ tin tức thể thao, văn hoá xã hội thú vị nào!