Mặc dù sút luân lưu là một trong những phương pháp phân định thắng thua phổ biến nhất trong bóng đá, nó thường xuyên nhận được những lời chỉ trích vì phụ thuộc quá nhiều vào yếu tố may mắn. Bóng đá là một môn thể thao đồng đội, nhưng trong sút luân lưu, yếu tố “đồng đội” dường như biến mất, chỉ còn lại cuộc đối đầu giữa cầu thủ sút bóng và thủ môn. Tuy nhiên, sự căng thẳng và bất ngờ trong những loạt sút này vẫn là điểm nhấn khó quên của môn thể thao vua.
Nhưng liệu sút luân lưu có quy tắc cụ thể không?
Câu trả lời là có. Hơn hai thập kỷ trước, khoa học đã chỉ ra rằng từ cự ly 11 mét, có những vị trí dứt điểm mà nếu sút vào, bóng sẽ chắc chắn vào lưới, bất kể thủ môn có phản xạ nhanh đến đâu. Cú sút của Francesco Totti vào lưới Australia trong trận đấu tại vòng 16 đội World Cup 2006 là một ví dụ điển hình, khi bóng bay cao và vào góc xa bên trái khung thành. Ngay cả những góc sút thấp cũng có thể đảm bảo tỷ lệ thành công 100%, bất chấp nỗ lực của thủ môn.
Tuy nhiên, việc thực hiện những cú sút chính xác như vậy không hề đơn giản. Có nhiều yếu tố và biến số có thể làm thay đổi kết quả của loạt sút luân lưu. Dưới đây là một số nguyên nhân chính:
Tâm lý: Sự thiếu tự tin có thể dẫn đến sự hoài nghi. Khi tinh thần không vững vàng, sút luân lưu có thể trở thành một gánh nặng thay vì một trách nhiệm. Jamie Carragher đã từng trải qua áp lực cực độ trong trận tứ kết World Cup 2006 giữa Anh và Bồ Đào Nha, đến nỗi anh đã sút bóng ngay cả khi trọng tài chưa cho phép. Khi được yêu cầu sút lại, Carragher đã không thành công và đội tuyển Anh đã bị loại.
Kỹ thuật không tốt: Sút bóng là một kỹ năng cơ bản, nhưng đối với những cầu thủ không thường xuyên luyện tập, việc điều chỉnh độ chính xác trong những pha sút quyết định là một thách thức lớn. Các cú sút với kỹ thuật kém (dễ đoán, yếu lực…) có thể dễ dàng bị thủ môn đọc vị. Trong trận tranh Community Shield năm 2007 giữa Man United và Chelsea, Van der Sar đã thành công trong việc cản phá những cú sút không chắc chắn từ đối thủ, giúp Man United giành chiến thắng 3-0. Điều này giải thích tại sao các câu lạc bộ thường xuyên tập luyện sút phạt đền cho cầu thủ của mình.
Thể lực: Đây là một yếu tố quan trọng nhưng thường bị bỏ qua trong các cuộc tranh luận về sút luân lưu. Trong trận tứ kết Champions League gần đây giữa Real Madrid và Man City, Federico Valverde của Real đã chủ động từ chối sút luân lưu do không còn đủ thể lực. Sút luân lưu diễn ra sau 120 phút thi đấu căng thẳng, và việc chạy suốt thời gian đó khiến các cầu thủ kiệt sức. Trong tình trạng như vậy, việc thực hiện một cú sút chính xác trở nên vô cùng khó khăn.
Thể lực đóng một vai trò quan trọng trong việc thực hiện sút luân lưu, và có thể giải thích ba điểm sau:
Một, lý do vì sao các huyền thoại bóng đá như Diego Maradona, Dragan Stoijkovic, Roberto Baggio, Lionel Messi, Ronaldinho, Kaka, và Cristiano Ronaldo đều từng sút hỏng. Sau 120 phút thi đấu căng thẳng, ngay cả những cầu thủ vĩ đại nhất cũng có thể mất đi sự tập trung và phong độ.
Hai, phương pháp sút luân lưu hiệu quả có thể đơn giản là nhắm mắt, chọn một góc và sút. Phương pháp này được Johan Cruyff đề xuất vào năm 2000, khi ông giải thích rằng đội tuyển Hà Lan thường xuyên thất bại ở loạt sút luân lưu vì cầu thủ cố gắng sút quá cầu kỳ sau một trận đấu mệt mỏi. Điều này đã dẫn đến thất bại của Hà Lan trước Italia ở bán kết Euro trong một loạt sút luân lưu không thành công.
Ba, nhiều huấn luyện viên chọn trung vệ để thực hiện sút luân lưu vì họ di chuyển ít hơn và vẫn giữ được sức mạnh cần thiết cho cú sút. Marco Materazzi đã chứng minh điều này trong trận chung kết World Cup 2006, và Antonio Rudiger cũng đã làm tương tự khi Real Madrid đối đầu với Man City ở tứ kết Champions League.
Bernardo Silva đã trở thành tâm điểm sau cú sút luân lưu không thành công của mình. Sau khi chơi suốt 120 phút và di chuyển hơn 15.93 km, anh có thể đã cảm thấy mệt mỏi. Việc anh chọn sút vào giữa có thể là do trước đó anh đã thành công với cách sút này trong trận đấu với Chelsea tại EFL Cup, hoặc có thể anh đã áp dụng lời khuyên của Cruyff.
Xem thêm:
Jurgen Klopp: “Liverpool có cơ hội đăng quang nếu thắng 6 trận đấu cuối cùng.”
Dù luân lưu có thể không phải là phần hay nhất của trận đấu, nhưng Carlo Ancelotti đã làm hết sức mình trước Man City. Ông đã chọn hai trung vệ, Nacho và Rudiger, để thực hiện những cú sút cuối cùng, và một cách ngẫu nhiên, quyết định này đã giúp Real Madrid chiến thắng trước Man City, đội đã không có sự phục vụ của những chân sút phạt đền hàng đầu như Erling Haaland và Kevin De Bruyne, do vấn đề thể lực.
Theo dõi Cập Nhật 247 ngay hôm nay để không bỏ lỡ bất kỳ tin tức thể thao, văn hoá xã hội thú vị nào!